Türkiye ve Dünyada gayrimenkul yatırım fonları
Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları (GYO) ve Gayrimenkul Yatırım Fonları gayrimenkul sektörünün finansmanında dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır.
Gayrimenkul yatırım ortaklıkları (GYO); sahibi, işletmecisi, proje geliştiricisi veya idarecisi olduğu gayrimenkullerden kira geliri ya da değer artışı yoluyla gelir elde etmeyi amaçlayan, gayrimenkul yatırımları yapan şirketler olarak tanımlanmaktadır. GYO’ların yanı sıra, gayrimenkul yatırım fonları da, gayrimenkullerin menkul kıymetleştirilmesi yöntemiyle, yatırımcıların büyük ölçekli gayrimenkul projelerine ortak olmasını sağlamaktadır.
Türkiye’de yeni uygulama alanı bulan gayrimenkul yatırım fonları, bireysel tasarrufların bir araya getirilmesi ve toplu olarak gayrimenkul yatırımlarında değerlendirilmesini sağlayan kurumsal bir yapı olarak tanımlanabilir.
Türkiye’de Gayrimenkul Yatırım Fonlarının Özellikleri
• Portföy Yönetim Şirketleri (PYŞ) ve Gayrimenkul Portföy Yönetim Şirketleri (GPYŞ) tarafından kurulabilir.
• Fon katılma belgeleri, Türkiye’de sadece nitelikli yatırımcılar tarafından satın alınabilir (Nitelikli yatırımcılar ihraç tarihi itibarıyla 1 milyon TL tutarında finansal varlığa sahip olan tüzel ve gerçek kişilerdir.)
• Fon toplam değerinin %80’inin gayrimenkul yatırımlarından oluşması zorunludur.
• Fon yönetimi eğilimi genellikle büyük şehirdeki ticari gayrimenkullerin portföye dâhil edilmesi ve uzun dönemli kurumsal kiracılarla sağlanan kira gelirinin gayrimenkul değer artışına eklenerek uzun vadeli ve istikrarlı bir getiri elde edilmesi yönündedir.
Türkiye’de Gayrimenkul Yatırım Fonlarının Avantajları
• Yatırımcılar bireysel olarak büyük ölçekli gayrimenkul projelerine katılma olanağına olmaktadır.
• Vergisel teşvikler bulunmamaktadır (Bu fonlardan elde edilen kazançlar sadece %10 oranında stopaja tabidir. Beyanname yükümlülüğü yoktur.)
• Yönetim, bakım, onarım, denetim gibi konuların profesyonellere devredilmektedir.
Dünyada Gayrimenkul Yatırım Fonu Uygulamaları
Dünya genelinde ağırlıkla Avrupa’da kullanılan gayrimenkul yatırım fonlarının toplam büyüklüğü, Avrupa Fon ve Varlık Yönetimi Birliği (EFAMA) verilerine göre, 2015 yılı sonunda 406 milyar avro iken, Haziran 2017 itibarıyla 595 milyar avroya ulaşmıştır. Bu fonların 516 milyar avroluk kısmı Avrupa’da yönetilmektedir. Avrupa’daki fon büyüklüğünün önemli bir kısmı Almanya ve Fransa’da yoğunlaşmaktadır.
Dünyada gayrimenkul yatırım fonlarını detaylı inceleyen makalemize Türkiye Sermaye Piyasaları Birliğinin üç aylık Gösterge dergisinden ulaşılabilir.
Deniz KAHRAMAN
